Een eindejaarsdwarrel
Je kent waarschijnlijk wel de TV-commercial van Telfort, waarin een enigszins aan lager wal geraakte voormalige rijkaard, om kosten te besparen, een blijkbaar voordelig telefoonabonnement van dit bedrijf heeft afgesloten. Daarnaast viert hij om dezelfde reden samen met zijn gezin drie feestdagen gelijktijdig, het sinterkerst- en nieuwjaarsfeest. Ik heb deze commercial even op YouTube opgezocht, want ik wist niet meer precies van welk bedrijf hij was. Wat mij betreft schiet Telfort hiermee dus flink zijn doel voorbij, maar dat terzijde.
Het gaat mij om het fenomeen, dat er kaarten worden verstuurd rond dit tijdstip van het jaar waarmee we elkaar fijne kerstdagen + een gelukkig nieuwjaar wensen. Waarom deze twee los van elkaar staande feesten op één kaart samen? Is dat omdat van oudsher deze feesten gekoppeld zijn aan de zonnewende van 21 december of de terugkeer van het licht? Ook de christelijke traditie van het kerstfeest en oud en nieuw staan eigenlijk los van elkaar, of is het zo, dat de drie wijzen uit het oosten de ster volgden en deze op precies 1 januari boven een stal bleef stil staan? Nou nee, dat lijkt me geen goede verklaring, alleen al om het feit, dat je van een ster veel mag verwachten, maar niet dat hij/zij op een bepaald moment boven een bepaalde plek blijft stilstaan.
De bij deze eindejaarsfeesten behorende wensen van het calvinistische smaldeel van ons land zijn sinds tijden "gezegende kerstdagen en veel heil en zegen voor het nieuwe jaar". De praktiserende en niet-praktiserende rooms-katholieken maken zich nog steeds er een beetje van af met hun "zalig kerstfeest en een zalig nieuwjaar". In Limburg is het tenminste soms nog een "gelukzieëlig nui-joar". Het woordje zalig heeft trouwens inmiddels een totaal andere betekenis gekregen en sterren dansen voor veel medelanders alleen nog maar op het ijs. Het is nu voor ons praktisch altijd een standaard "prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar" geworden.
Even terug naar het fenomeen kerst en oud- en nieuwjaar. De daarbij opkomende vraag is voor mij waarom we elkaar wel met kerst een kaart sturen, maar bijv. niet met pasen of pinksteren, in de christelijke traditie toch ook twee hoogtijdagen? Bij deze twee feesten hebben we eveneens een eerste en tweede feestdag. Dan moeten al deze feesten wel iets dusdanig voorstellen, dat we er twee dagen voor nodig hebben om de daarbij behorende gedachten volledig te kunnen beleven.
Vaak schudden we op de eerste dagen van het nieuwe jaar elkaar de hand met daarbij de onbegrijpelijke woorden "de beste wensen". That's it. Niet bijvoorbeeld "ik wens je veel voorspoed, of veel liefde en geluk". Nee, gewoon "de beste wensen". In de toekomst wordt dat waarschijnlijk "het beste, he." Trouwens, als je iemand de beste wensen toebedeelt, dan heb je waarschijnlijk ook ergens in je achterhoofd nog een stapeltje goede en betere wensen, maar die houd je met nieuwjaar even fijn voor je, Je geeft alleen maar de beste wensen weg. Nog erger is het "alles wat wenselijk is". Je zou er iets kwaads achter kunnen zoeken, zoals de armlastige kinderen van een rijke oude weduwe. "Moeder, alles wat wenselijk is (die erfenis kunnen we goed gebruiken, dus daarom wensen we, dat je op niet al te lange termijn....")
Voor iedereen die dit verhaaltje leest hoop ik evenwel, dat het keurige kerstdagen en een noemenswaardig nieuwjaar worden, daarbij inbegrepen minimaal een verpletterende verjaardag, een levendige lente, een zonnige zomer, een heerlijke herfst, een prachtige pasen, een pittige pinksteren en voor mijn Limburgse vrienden bovendien een niet te katerig carnaval.